- ලිපිනය: තැ.පෙ 11, ගන්නෝරුව පාර, පේරාදෙණිය, ශ්‍රී ලංකාව
- විද්යුත් තැපෑල : director.hordi@doa.gov.lk
- දුරකථන :(+94) 081-2388011-12-13
- ෆැක්ස් :(+94) 081-2388234
ගොටුකොළ
Centella asiatica
පුරාණයේ සිට ශ්‍රී ලාංකිකයන් අතර ගොටුකොළ ජනප්‍රිය කොළ එළවළු වර්ගයකි. එහි විශේෂිත රසයයක් මෙන්ම ඖෂධීය අගයන් ඇති අතර යකඩ වලින් පොහොසත් ය. එබැවින් එයට ඉහළ වෙළඳපල ඉල්ලුමක් ඇත.
පවතින වර්ග
මෙහි වර්ධනය මත පදනම්ව ප්‍රධාන ගොටුකොළ වර්ග දෙකක් තිබේ
- පදුරු වර්ගය
- වැල් වර්ගය
කොළයෙහි ප්‍රමාණය අනුව වැල් ගොටුකොළ වර්ග තුනක් ඇත.
- විශාල කොළ සහිත (යෝධ ගොටුකොළ )
- මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ කොළ සහිත (මීරිගම තේරීම). මෙය වඩාත්ම වාණිජව වැඩුණු ගොටුකොළ වර්ගය වන අතර රසයද හොඳයි
- කුඩා කොළ සහිත වර්ග (වෙල් ගොටුකොළ )
දේශගුණික අවශ්‍යතා / වගාවට සුදුසු ප්‍රදේශ
පහත රට තෙත් කලාපයේ වාරිමාර්ග ජාල සැපයුමක් සමග වගා කිරීම සඳහා වඩාත් සුදුසු වේ, එමෙන්ම මෙය ඕනෑම ප්‍රදේශයක වගා කළ හැකිය
පස
හොඳින් ජලය බැස යන පහත් බිම් වගාවට වඩාත් සුදුසු ය. සුදුසු පාංශු pH පරාසය 6-7 කි.
රෝපණ ද්‍රව්‍ය
වගා කිරීම සඳහා මුල් සහිත අර්ධ පරිණත නිරෝගී ධාවකයන් තෝරා ගත යුතුය. රෝපණ ද්‍රව්‍ය ගැනීමට දින 2-3 කට පමණ පෙර කොළ කපා ඉවත් කරනු ලැබේ.
100 m2 (වර්ග මීටර්) සඳහා අවශ්‍ය රෝපණ ද්‍රව්‍ය
- විශාල ප්‍රමාණයේ කොළ සහිත වර්ග – 5000 – 7500 ධාවකයන්
- මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ කොළ සහිත වර්ග – 9000-10000 ධාවකයන්
බිම් සැකසීම
Raised beds or sunken beds should be prepared according to the selected field to facilitate good drainage. Good textured soil with fine filth is more suitable for the growth of deep roots
සිටුවීම
නිශ්චිත පරතරය අනුව ධාවකයන් සිටුවිය යුතුය. සිටුවීමට පෙර කාබනික පොහොර පස සමඟ මිශ්‍ර කළ යුතුය. සිටුවීමේදී පස හොඳින් තෙතමනය විය යුතුය. පිදුරු වලින් ආවරණය කිරීමෙන් පාත්ති වියළීමෙන් වලකා ගත හැකිය.
පරතරය
විශාල කොළ සහිත වර්ග සඳහා – 20 සෙ.මි. x 20 සෙ.මි.
මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ කොළ සහිත වැල් වර්ග සඳහා – 15 සෙ.මි. x 15 සෙ.මි.
පොහොර
බෝග සඳහා කාබනික හා අකාබනික පොහොර යන දෙකම යොදනු ලැබේ
1000 m2 (1/4 අක්කර ) සඳහා පොහොර අවශ්‍යතාවය
කාබනික පොහොර – ටොන් 1 යි
ගව පොහොර, කුකුළු පොහොර හෝ කොම්පෝස්ට් ආලේප කළ හැකිය. කුකුළු පොහොර වාණිජ වගාවන් සඳහා බහුලව භාවිතා වේ
රසායනික පොහොර
| යෙදිය යුතු කාලය | යුරියා කි.ග්‍රෑම්. | ත්‍රිත්ව සුපර් පොස්පේට් කි.ග්‍රෑම්. | මියුරියේට් ඔෆ් පොටෑෂ් කි.ග්‍රෑම්. |
මුලික පොහොර – සිටුවීමට දින 02 කට පෙර) | 9.0 | 13.5 | 10.0 |
මතුපිට පොහොර – (සිටුවා සති 04කට පසු) | 9.0 | – | – |
මතුපිට පොහොර – (සෑම අස්වනු නෙලිමකින් පසුව) | 4.5 | – | 1.5 |
මතුපිට පොහොර – (මාස 06ක වරක්) | – | 6.5 | – |
ජල සම්පාදනය
පාංශු තෙතමනය පවත්වා ගැනීම සඳහා වාරිමාර්ග වැදගත් වේ. ජලය බැසයාම වළක්වා ගත යුතුය
වල් පැළ පාලනය
අස්වැන්න නෙළීමේ ගුණාත්මකභාවය පවත්වා ගැනීම සහ පළිබෝධ සහ රෝග පැතිරීම අවම කිරීම සඳහා වල් පැලෑටි පාලනය කළ යුතුය.
පළිබෝධ කළමනාකරණය
රෝග කළමනාකරණය
 |
- රෝගි තත්වය තීව්‍ර ලෙස පැතිරී යයි නම් ඉක්මනින් අස්වනු කපා රෝගී ශාක කොටස් ගලවා ඉවත් කර පුළුස්සා දැමීම.
- වගාව සදහා නිසි ආකාරව පෝෂණය ලබා දීම.
- අනවශ්‍ය ලෙස නයිට්‍රජනීය පොහොර යෙදිෙමන් වැළකීම
- බෝග මාරුව අනුගමනය කිරිම
- නැවත වගාවකදී නිරෝගී රෝපණ ද්‍රව්‍ය භාවිතය.
- සෑම අස්වනු නෙලිමකටම පසු නිර්දේශිත ආකාරයට N හා K පොහොර යෙදිම. ඉන්පසු දළු දමන විට පහත නිර්දේශිත දීලීරනාශකයක් යෙදිම.
- මැන්කොසෙබ් 80 % WP- 32 g ක් ජලය ලීටර 16 ටැංකියකට
- ක්ලෝරොතැලොනිල් 75% WP- 20 g ක් ජලය ලීටර 16 ටැංකියකට
- ක්ලෝරොතැලොනිල් 500g/lSC – 30 ml ක් ජලය ලීටර 16 ටැංකියකට
- රෝපණ ද්‍රව්‍ය ප්‍රතිකාර කිරීම සහ සිටුවිම Trichoderma asperellum (ට්‍රයිකොඩර්මා ඇස්පරලියුම්) ද්‍රව ආමුකූලනය (මි.ලි.100 ක් ජලය ලීටර 10ක) මිනිත්තු 10ක් ගිල්වා තබා සිටුවිම.
- සිටුවීමෙන් පසු සෑම සතියකට වරක් Trichoderma asperellum (ට්‍රයිකොඩර්මා ඇස්පරලියුම්) ද්‍රාවනය පැල හා පස හොදින් තෙමෙන ලෙස ඉසින්න.( පෙර අස්වනු කාලය දින 7).
රෝග කාරකය (Causal agent) : මෙය යුරෝමයිසිස් දිලීර විශේෂය ( Uromyces sp.) නිසා ඇති වේ.
රෝගය පැතිරීම (Disease spread) : මෙය සුළග සහ රෝපණ ද්‍රව්‍ය මගින් පැතිරේ.
රෝග ලක්ෂණ(Disease symptoms) : පත්‍ර යටි පැත්තේ මළකඩ වැනි පැල්ලම් ඇති වේ. පත්‍ර නටු වලට ද හානි කරන අතර නටු කැඩෙන ස්වභාවයක් ගනී.
 |
මළකඩ රෝග පාලනය (Control of Leaf Spot Diseases)
- රෝගි තත්වය තීව්‍ර ලෙස පැතිරී යයි නම් ඉක්මනින් අස්වනු කපා රෝගී ශාක කොටස් ගලවා ඉවත් කර පුළුස්සා දැමීම.
- වගාව සදහා නිසි ආකාරව පෝෂණය ලබා දීම.
- අනවශ්‍ය ලෙස නයිට්‍රජනීය පොහොර යෙදිෙමන් වැළකීම
- බෝග මාරුව අනුගමනය කිරිම
- නැවත වගාවකදී නිරෝගී රෝපණ ද්‍රව්‍ය භාවිතය.
වානිජ වගාවන් සදහා දිලීරනාශක යෙදිම.
- සෑම අස්වනු නෙලිමකටම පසු නිර්දේශිත ආකාරයට N හා K පොහොර යෙදිම. ඉන්පසු දළු දමන විට පහත නිර්දේශිත දීලීරනාශකයක් යෙදිම.
- මැන්කොසෙබ් 80 % WP- 32 g ක් ජලය ලීටර 16 ටැංකියකට
- ක්ලෝරොතැලොනිල් 75% WP- 20 g ක් ජලය ලීටර 16 ටැංකියකට
- ක්ලෝරොතැලොනිල් 500g/lSC – 30 ml ක් ජලය ලීටර 16 ටැංකියකට
දින 7 ත් 10ත් අතරකදී ඉහත දීලීරනාශක් නැවතත් යොදන්න.
සැ.යු.- ඵකම දිලීරනාශකය දිගටම භාවිතා කිරීම මගින් ඵම දිලීර වලට ඔරොත්තු දීමේ ශක්තියක් ලබාගත හැක. එම නිසා දිලීරනාශක යෙදීමේදී හැකි සෑම විටම දිලීරනාශකය වෙනස් කිරීමද අවශ්‍ය වේ.අස්වනු නෙලිමට සති 2 කට පෙර දිලිරනාශක යෙදීම නැවත්විය යුතුය.
ගෙවතු සහ කාබනික ගොවිතැනේදි
ගෙවතු සහ කාබනික ගොවිතැනේදි Trichoderma asperellum (ට්‍රයිකොඩර්මා ඇස්පරලියුම්) කොළ පුල්ලි රෝග පාලනය සදහා ද්‍රව ආමුකූලනය භාවිතා කල හැක.
- රෝපණ ද්‍රව්‍ය ප්‍රතිකාර කිරීම සහ සිටුවිම
Trichoderma asperellum (ට්‍රයිකොඩර්මා ඇස්පරලියුම්) ද්‍රව ආමුකූලනය (මි.ලි.100 ක් ජලය ලීටර 10ක) මිනිත්තු 10ක් ගිල්වා තබා සිටුවිම. - සිටුවීමෙන් පසු සෑම සතියකට වරක් Trichoderma asperellum (ට්‍රයිකොඩර්මා ඇස්පරලියුම්) ද්‍රාවනය පැල හා පස හොදින් තෙමෙන ලෙස ඉසින්න.( පෙර අස්වනු කාලය දින 7).
සැ.යු.- ට්‍රයිකොඩර්මා භාවිතා කරන ඉඩම්වල දිලිරනාශක ඉසිම නොකළ යුතුය.
 |
 |
- රසායන ප්‍රතිකාර නොමැත.
- රෝගී ශාක දුටු වහාම පස් සමග ක්ෂේත්‍රයෙන් ඉවත් කර දැමීම.
- කුඹුරු ඉඩමක වගා කර ඇති විට රෝගි ලිය‍ඳි වල සිට නිරෝගී පැල ඇති ලිය‍ඳි වලට ජලය හැරවීම සිදු නොකරන්න.
- ක්ෂේත්‍රයේ ජල වහනය දියුණු කිරීම.
- කාබනික පොහොර (විශේෂයෙන් කුකුළ් පොහොර) භාවිතය.
- බෝග මාරුව (බතල, කංකුං හෝ මුකුණුවැන්න) මගින් රෝගය පාලනය කල හැක.
- නැවත වගා කිරිමෙදි බැක්ටීරියා හිටු මැරීම ආසාදනය නොවු වගාවකින් රෝපණ ද්‍රව්‍ය ලබා ගන්න.
 |
- රෝග වැළදුණු ශාක දුටු වහාම ගලවා ඉවත් කර පුළුස්සා දැමීම.
- වගාව සදහා නිසි ආකාරව පෝෂණය ලබා දීම.
- අනවශ්‍ය ලෙස නයිට්‍රජනීය පොහොර යෙදිමෙන් වැළකීම
- බෝග මාරුව අනුගමනය කිරිම
- නැවත වගාවකදී නිරෝගී රෝපණ ද්‍රව්‍ය භාවිතය.
අස්වනු නෙළීම
පළමු අස්වැන්න රෝපණය කළ දින සිට දින 100 ක් ඇතුළත ලබා ගත හැකිය. අස්වැන්න නෙළීමේ ක්‍රමයට අනුව, නෙලීම් වාර ගණන වෙනස් විය හැකිය.
අස්වැන්න
ගොටුකොළ අස්වැන්න කිලෝග්‍රෑම් 1000 ත් 1250 ත් අතර ප්‍රමාණයක් මීටර් 100 (අක්කර 1/4) ක්‍ෂේත්‍රයකින් ලබා ගත හැකිය. බෝග අස්වැන්න වසර 2-3 ක් පමණ අඛණ්ඩව කරගෙන යා හැකිය